سیستم های مدیریت کیفیت

بـدون صـرف صبـحانه باید به درس فکـر کرد یا گرسنـگی؟!

دختر سر از پانمی شناخت و در حالی که دفتر ریاضی اش را رو به مادر می گرفت گفت: "بازم امروز نمره خوب واست گرفتم مامان جون." آنگاه خود را در آغوش مادر انداخت و ادامه داد: " می دونم، به خاطر اینه که مامان گلم هر روز صبح زود از خواب بیدار می شه و برام صبحونه آماده می کنه."

و زن به این می اندیشید که سال قبل چقدر دخترش را به خاطر افت تحصیلی نصیحت می کرد؛ تا بعد از آن روز که معلم او را به مدرسه فراخوانده و پرسیده بود: "مینا جون صبحانه اش را کامل می خوره؟" گویی در آن لحظه آب سردی بر تن زن ریخته بودند؛ با شنیدن حرف های معلم درباره مزایای خوردن صبحانه به این فکر می کرد که اشتباه از خود او بوده که تنها به تهیه میان وعده ی غذایی برای زنگ تفریح مینا اکتفا می کرده و...

آری، همین صبحانه ای که شاید خیلی از مادرها نسبت به آن بی اعتنا باشند و گاهی کودک هم صبح زود به علت تعجیل برای از دست ندادن سرویس، دیر نرسیدن به مدرسه و به تبع آن اضطراب و بی‌اشتهایی رغبتی برای خوردنش ندارد؛ ممکن است عوارض جبران ناپذیری در طول سال تحصیلی برجسم، روح و حتی یادگیری کودک بگذارد. کسالت و خواب آلودگی، بدخلقی، بی علاقگی به فراگیری دروس و... همه از نکاتی است که تنها خوردن صبحانه می تواند راه گشای بهبود آن باشد. باید بدانیدکه رشد و نمو قدرت یادگیری بچه‌ها تا حدود زیادی به وعده غذایی صبحانه وابسته است.

نخوردن صبحانه اثرات منفی بر یادگیری دانش آموزان برجای می گذارد و در نتیجه بر اثر مختل شدن فعالیت طبیعی مغز، یادگیری و تمرکز حواس کاهش می یابد. با حذف صبحانه وعده های غذایی مواد مغذی که در این وعده دریافت می شود، در وعده های دیگر جایگزین نخواهد شد و فرد را دچار کمبود کالری، ویتامین ها و املاح می کند. کمبودهای تغذیه‌ای در سنین کودکی از جمله کمبود ریز مغذی‌ها مانند آهن و روی می‌تواند منجر به کاهش قدرت قدرت یادگیری و افت تحصیلی در دانش‌آموزان شود. دانش آموزان درسنین رشد هستند و به همین دلیل برنامه غذایی روزانه آن ها باید به گونه‌ای تنظیم شود که مواد مغذی مورد نیاز برای رشد جسمی و کارایی ذهنی تامین گردد.

بنابراین مدیریت زمان و تغذیه‌ای یک دانش آموز به ویژه در مقاطع پایین‌تر در وهله‌ اول وظیفه‌ مادر است؛ والدین باید توجه داشته باشند که شام بچه‌ها را زودتر بدهند. در بسیاری از مواقع مادر اصرار دارد کودک شام را در کنار پدر میل کند؛ و زمانی این اتفاق می‌افتد که دیگر خیلی دیر است و خانواده ساعت 10 یا 11 شب شام صرف می‌کنند! کودکی که غذای مفصلی خورده و دیر می خوابد، صبح که بیدار می شود سیر است و صبحانه نمی‌خورد.

مادر باید در ساعات اولیه شب، کنار بچه‌ها شام بخورد تا کودک یاد بگیرد باید یک زمان و روند مشخصی برای غذا خوردن داشته باشد. زود شام خوردن باعث می گردد کودک زودتر به خواب رود و صبح ها هم کمی زودتر بیدارشود، درنتیجه حوصله و وقت بیشتری برای صرف صبحانه داشته باشد. کودکی که صبحانه نخورده به مدرسه می‌رود، همان ساعات اولیه صبح به میزان قابل توجهی دچار افت قند خون می‌شود.

با توجه به این که بیشترین زمان فعالیت ذهنی دانش‌آموزان و یادگیری مطالب درسی صبح است، نخوردن صبحانه سبب کاهش توان ذهنی شده، میزان یادگیری آن ها را به ویژه در درس‌هایی که به تفکر نیاز دارند، کاهش می‌‌دهد. کودکانی که صبحانه می‌خورند، حدود 20 تا 25 درصد انرژی روزانه خود را از طریق صبحانه تأمین می‌کنند؛ آنان در انجام تکالیف ریاضی کارایی بیشتری دارند و قدرت خلاقیت و ابتکارشان افزایش می‌یابد. چنین دانش‌آموزانی هیچ گاه دچار افت تحصیلی نمی‌شوند.