سیستم های مدیریت کیفیت

يك سري از افراد بيش از حد طبيعي عرق مي كنند. در اين شرايط تعريق مشكل ساز مي شود. تعريق در هر قسمت مشكل خاصي براي فرد ايجاد مي كند.

به گزارش افکارنیوز، تابستان امسال آنقدر گرم است كه عرق افرادي كه را كه در عمرشان احساس گرما نكرده اند در آورده است؛ چه برسد به افرادي كه وسط زمستان هم خيس عرقند. اگر شما هم با اين مشكل مواجهيد، وقتش رسيده تا فكري اساسي بكنيد.

تازه حمام رفته ايد و قرار است در يك جلسه مهم كاري كه سرنوشت كاري تان به آن وابسته است، شركت كنيد. با اتومبيل خودتان را به محل جلسه رسانده ايد ولي هنوز كامل از اتومبيل پياده نشده ايد كه احساس مي كنيد خيس عرق هستيد. دو دقيقه بعد هم بوي تند عرق آزارتان مي دهد. چه مي كنيد؟ تعريق تا چه ميزان طبيعي و در چه زماني نشانه اي از يك بيماري داخلي است؟ آيا راهي براي خلاصي از اين مشكل وجود دارد؟ آيا بوتاكس جلوي تعريق بيش از حد را مي گيرد؟ كاهش تعريق چه مشكلاتي ايجاد مي كند؟ دكتر سيمين ابراهيم زاده، متخصص پوست،‌ مو و زيبايي به اين پرسش ها پاسخ مي دهد.

وقتي در محيط هاي گرم قرار مي گيريم، بدن با ايجاد عرق باعث خنكي پوست مي شود و ترشحات عرق، پوست را خنك مي كنند. وقتي حرارت بدن بالا مي رود با فعاليت اعصاب اتونوم كه در پوست هستند، ميزان ترشح عرق بيشتر مي شود. اين عرق توسط يك سري مجاري خيلي ريز به سطح پوست راه پيدا مي كنند و معمولاً در قسمت هايي كه مو وجود دارد، اين غدد بيشتر هستند.

اگر عرق نكنيم چه مي شود؟

بيشتر افراد به دليل بوي ناخوشايند عرق احساس بدي پس از تعريق دارند ولي جالب است بدانيد كه عرق به خودي خود بدبو نيست و تركيبات آن حاوي آب و املاح است ولي وقتي در سطح پوست قرار مي گيرد، در مجاورت با باكتري هاي سطح پوست بودار مي شود. اين باكتري ها بيشتر در قسمت هاي زيربغل و كشاله ران هستند. عرق كردن براي بدن لازم و ضروري است و تحت تاثير اعصاب اتونوم است. اين اعصاب تحت تاثير هيپوتالاموس كه با محيط اطراف در تماس است، در محيط گرم تحريك شده و با انقباض غدد عرق باعث ترشح بيشتر عرق مي شود و در پي آن بدن خنك مي شود. افرادي كه كمتر عرق مي كنند، در برابر گرما مشكلات بيشتري دارند، بيشتر دچار گرمازدگي مي شوند، حرارت بدن شان بيشتر مي شود و دچار تپش قلب و تب مي شوند. برعكس افرادي كه بيشتر عرق مي كنند تحمل بيشتري در برابر گرما دارند.

وقتي عرق دردسر ساز است

يك سري از افراد بيش از حد طبيعي عرق مي كنند. در اين شرايط تعريق مشكل ساز مي شود. تعريق در هر قسمت مشكل خاصي براي فرد ايجاد مي كند. دليل آن بيش فعالي اعصاب اتونوم سمپاتيك در فرد است. بيشتر افراد از تعريق كف دست و پا و زيربغل رنج مي برند و بعضي تعريق بيش از حد در ناحيه سر و صورت دارند. تعريق بيش از حد زيربغل باعث آلوده شده لباس و سفيدك زدن آن مي شود و فرد مرتب مجبور به تعويض لباس است. تعريق كف دست كه در مواقع استرس بيشتر مي شود، فرد را هنگام نوشتن و دست دادن با مشكل مواجه مي كند، به خصوص اگر فرد دانشجو باشد و يا كار دفتري داشته باشد. تعريق كف پا باعث مي شود پا در كفش عرق كند و گرماي محيط كفش باعث ابتلاي فرد به عفونت هاي قارچي مي شود. افرادي كه تعريق بيش از حد در ناحيه صورت دارند، با ريختن عرق در چشم هايشان دچار سوزش چشم مي شوند.

وقتي تعريق نشانه اي از بيماري است

يكي سري از بيماري هاي داخلي باعث تعريق بيش از حد مي شوند. سردسته اين بيماري ها مشكلات تيروئيد است. به همين منظور افرادي كه بيش از حد عرق مي كنند، يكي از آزمايش هاي اوليه كه پزشك از آنها مي گيرد، آزمايش تيروئيد است. افرادي كه پركاري تيروئيد دارند معمولاً بيشتر عرق مي كنند. افرادي كه ديابت دارند نيز بيشتر از ديگران دچار تعريق مي شوند. يكي سري از بيماري هاي متابوليسم نيز با تعريق بيش از حد همراه است.
مشكلات غده هيپوتالاموس مي تواند باعث بيش فعالي اعصاب سمپاتيك و ترشح بيش از حد عرق شود. به جر بيماري ها، يك سري عوامل زمينه اي نيز در بروز تعريق بيش از حد تاثير دارند. از جمله اين عوامل مي توان به مصرف داروها و تركيبات حاوي مواد مخدر اشاره كرد. زماني كه فرد با مشكل تعريق به متخصص مراجعه مي كند، در مرحله اول بايد از نظر مشكلات زمينه اي بررسي شود. معمولاً ۷۰ تا ۸۰ درصد افراد هيچ گونه بيماري داخلي و دليل زمينه اي ندارند ولي وقتي از نظر سابقه خانوادگي بررسي مي شوند، وجود مشكل در خانواده مشخص مي شود. اين موضوع نشان مي دهد دليل اصلي اين مشكل ژنتيك است.

معمولاً تعريق ناشي از تيروئيد و سوءمصرف مواد و يا ديابت در تمام بدن اتفاق مي افتد. تعريق ناحيه دست و پا و زيربغل معمولاً دليل زمينه اي ندارد و بيشتر به دليل ژنتيك ايجاد مي شود. بنابراين بررسي دليل تعريق در درمان آن مهم بوده و اولين گام در مرحله درمان است.

چطور درمان كنيم؟

درمان تعريق بيش از حد، چهار مرحله اي است.

ـ مرحله اول تجويز داروهاي حاوي تركيبات كلرويد آلومينيوم است. اگر فرد به درمان دارويي پاسخ مناسب دهد، درمان كامل شده و نيازي به امتحان راه هاي ديگر نيست.

ـ روش دوم استفاده از دستگاه مخصوص است. با اين روش نواحي اي كه بيشتر دچار تعريق مي شود، داخل دستگاهي كه آب يونيزه توليد مي كند، قرار مي گيرند. يون هاي هيدروژن آزاد شده در مجاري عرق قرار مي گيرند و از ترشح بيش از حد عرق جلوگيري مي كنند. در اين روش نياز به تكرار جلسه هاي درماني زياد است و فرد بايد هفته اي ۲ تا ۳ جلسه به طور متناوب تحت درمان قرار گيرد. از آنجا كه تنها بعضي از مراكز اين دستگاه را در اختيار دارند، رفت و آمد بيماران با مشكل مواجه است و نياز به صبر دارد.

ـ روش سوم استفاده از بوتاكس است كه براي افرادي كه تعريق بيش از حد در ناحيه دست و پا و زيربغل دارند مناسب است. اين افراد معمولاً به موارد ديگر درمان جواب مثبت نداده اند. پس از تعريق افراد به مدت شش ماه تعريق نخواهند داشت زيرا سم بوتاليسم اعصاب اتونوم ناحيه تعريق را از كار مي اندازد. اين افراد پس از شش ماه بايد دوباره براي تزريق مراجعه كنند؛ البته به گفته بيماران بعد از شش ماه ميزان تعريق نسبت به قبل از تزريق بوتاكس كاهش مي يابد. زمان مناسب اين كار با آغاز سال و پيش از گرم شدن هواست تا در ماه هاي گرم سال تعريق فرد كمتر شود.

ـ تعريق در مرحله آخر با روش جراحي درمان مي شود. روش جديدي كه اگر چه انجام مي شود ولي به دليل تهاجمي بودن كمتر توصيه مي شود. در اين روش جراح با قطع يك شاخه از عصب سمپاتيك كه به سمت غدد عرق دست و پا و زيربغل مي رود ميزان تعريق را كاهش مي دهد. در مواردي با قطع عصب ممكن است فلج موقتي در ناحيه رخ دهد؛ از اين رو اين روش چندان توصيه نمي شود.

چطور مي توانم از تعريق زياد پيشگيري كنم؟

ـ پرهيز از استرس اولين گام در پيشگيري از ابتلا به تعريق بيش از حد است چرا كه هر قدر استرس بيشتر باشد، تعريق بيشتر است.
ـ استحمام مرتب و روزانه توصيه مي شود زيرا خنك شدن بدن و كاهش تعريق مي شود.
ـ استفاده از اسپري هاي ضد تعريق كه معمولاً حاوي تركيبات كلرويد آلومينيوم بوده و باعث بسته شدن منافذ عرق مي شوند و ميزان عرق را كم مي كنند.


هزينه بيشتر، اطمينان بيشتر؟

ـ هزينه روش هاي درمان تعريق، با توجه به مراحل آن تعيين مي شود. كمترين هزينه براي درمان استفاده از داروهاست كه درصد كمي به آن پاسخ مثبت مي دهند.

ـ استفاده از دستگاه آب يونيزه هزينه بيشتري از داروها دارد ولي اگر صبر و حوصله بيمار زياد باشد، نتيجه مناسبي از آن مي گيرد.

ـ بوتاكس هزينه بيشتري نسبت به دو روش اوليه درمان دارد ولي نتايج مثبتي داشته است. هزينه انجام بوتاكس بستگي به هزينه بوتاكسي دارد كه پزشك استفاده مي كند و انتخاب آن اهميت زيادي دارد چرا كه نمونه هاي غير مجاز آن در بازار زياد است. به دليل اينكه براي درمان تعريق دز بالايي از سم بوتوليسم نياز است، مصرف هر گونه ماده غير مجاز خطرهاي زيادي براي فرد داشته و در مواردي مي تواند منجر به مرگ شود. متاسفانه بعضي از افراد به دليل ارزان تر بودن انواعي از بوتاكس كه معمولاً نمونه هاي چيني هستند، سلامت خود را به خطر مي اندازند.

ـ آخرين روش درمان تعريق روش جراحي است كه هزينه بيشتري نسبت به ساير روش ها دارد و توسط بيشتر پزشكان توصيه نمي شود.

ويژگي هاي يك مام مناسب

با گرم شدن هوا بازار استفاده از محصولات خوشبو كننده مانند مام داغ مي شود. بعضي از مام ها كيفيت مناسبي ندارند و نه تنها مانع از تعريق بيش از حد نمي شوند بلكه بوي ناشي از تعريق را هم برطرف نمي كنند.

يك مام خوب چه ويژگي هايي دارد؟ نمونه هاي تقلبي چگونه قابل شناسايي است؟ مام در انواع مختلف ژله اي، صابوني و رولي در بازار به فروش مي رسد. فرق چنداني از نظر كيفيت بين انواع مام وجود ندارد و هر سه نوع اين محصول براساس سليقه مشتري انتخاب مي شود. تنها مشكلي كه مام هاي صابوني نسبت به دو نوع ديگر دارند، رد سفيدي است كه پس از مصرف روي لباس هاي تيره بر جاي مي گذارند. شايد گمان كنيد اين محصولات نمي تواند مشكل عمده اي براي سلامت شما ايجاد كند ولي اين موضوع صحت ندارد چون خريد مام تقلبي بيش از آنچه فكر كنيد سلامت را به خطر مي اندازد. از آنجا كه نمونه هاي تقلبي شباهت زيادي با نمونه اصل دارند اين تشخيص مشكل مي شود ولي اگر از مارك مشخصي استفاده كنيد اندكي تغيير در كيفيت باعث مي شود متوجه تقلبي بودن آن شويد. بيشتر نمونه هاي تقلبي شيشه هاي كدرتري دارند و رايحه و قوام ماده به كار رفته با نمونه اصل متفاوت است ولي در صورت شناخت قبلي متوجه اين تفاوت ها مي شويد. بهترين توصيه اين است كه آنها را از داروخانه ها و مراكز معتبر بخريد و دقت كنيد محصول داراي برچسب وزارت بهداشت باشد.

خريد از فروشگاه هاي نامعتبر و دستفروشان انتخاب مناسبي نيست چون بيشتر محصولات شان تقلبي است و نظارتي بر خريد و فروش آنها صورت نمي گيرد.

تندرستي/ شماره ۱۱۷/ ۱۰ مرداد ماه ۹۲/ اعظم صفايي/ صفحه ۲۰