سیستم های مدیریت کیفیت

مقدمه:

یکی از فعال ترین و پر کاربرد ترین شاخه های علوم روانشناختی، روانشناسی صنعتی می باشد که در سال های اخیر توجه زیادی را به خود معطوف ساخته و علت آن این موضوع است که صاحبان صنایع به این مسئله واقف شده اند که انسان محور اصلی تمام فعالیت های صنعتی است. روانشناسی صنعتی پهنه وسیعی از علوم می باشد که سعی در شناخت مشکلات انسانی در صنعت دارد، حال اینکه چگونه این علم به بررسی و حل مشکلات می پردازد موضوع بحث مورد نظر ماست.

تفاوت روانشناسی و روانشناسی صنعتی:

روانشناسی صنعتی یعنی کاربرد و توسعه اصول و یافته های روانشناختی برای حل مشکلات کاری نوع بشر در صنعت و تجارت و خدمات وسازمان های پژوهشی ولی روانشناسی به معنای مطالعه انسان و رفتار های او به کمک متدولوژی علمی یا به عبارت دیگر هر نوع مطالعه بر رفتار آدمی در تمامی جنبه ها.

کاربرد روانشناسی صنعتی:

کاربرد این علم در مورد افراد مشغول به کار، فهم ما را نسبت به این علم روشن تر می کند. در زیر لیستی از کاربرد این علم را که توسط مککالوناز تحقیق در مورد روانشناسان و مدیران صنعتی بدست آمده، می بینیم:

v    انتخاب پرسنل: انتخاب کارمندان و مدیران برای مشاغل مختلف

v    پیشرفت پرسنل: کمک به کارمندان جهت سازگاری بهتر و بیشتر با خود و محیط خودشان

v    مهندسی انسانی: ارائه پیشنهاد برای تغییر و نوآوری در طراحی ماشین و ابزار آلات و دستیابی به عملکرد ساده تر و صرف هزینه ها و انرژی های کمتر

v    مطالعات بهره وری:فعالیت های مربوط به کاهش کارهای سخت و طاقتفرسا، بهبود شرایط محیطی از نظر نور، تهویه هوا، نظم و ترتیب کار

v    مدیریت: فعالیت هایی نظیر بهبود و بالا بردن مهارت های مدیریتی و فعالیت های وابسته به مدیریت

v    ایمنی: جلوگیری از وقوع حوادث و ایجاد اقدامات امنیتی

v    ارتباط: توسعه و بهبود روابط موثر بین کارکنان

دشواری ها و موانع سد راه روانشناسی صنعتی:

علی رغم نقش موثر و کارآمد روانشناسی صنعتی بر بهبود مدیریت، بازدارنده هایی وجود دارند که مانع از تاثیر کارآمد این علم می شوند. این مانع " مقاومت نوع آدمی در برابر هرگونه تغییر در وضعیت فعلی" می باشد، چرا که به کارگیری روانشناسی صنعتی مستلزم تغییر اساسی در نگرش و باورهای مدیران و کارکنان می باشد و آنها بر این باورند که تغییراتی که نیاز به ارائه ایده های جدید دارد تهدیدی برای نگرش ها و عادت های کاری تثبیت شده شان هستند.

دانلود پست به صورت فایل pdf

مهم ترین تفاوت های فردی:

v    تفاوت در ویژگی های بدنی: خصوصیات بدنی(فیزیکی) نظیر قد، وزن، قدرت بدنی، واکنش به محرک ها و ... از جمله این ویژگی ها می باشد که در سایرین متفاوت است و مطالعه این موارد در روانشناسی صنعتی از اهمیت ویژه ای برخوردار است، چرا که موفقیت در اجرای کار وابسته به بکارگیری درست این ویژگی ها و خصوصیات می یاشد.

v    تفاوت در علایق: افراد دارای علایق و تمایلات متفاوتی هستند، عده ای ترجیح می دهند در محیطی آرام کار کنند و عده دیگر در محیط پر رفت و آمد و شلوغ. روانشناسان دریافتند که افرادی که در محیطی متناسب با علایق خود فعالیت می کنند از رضایت بیشتری برخوردارند و به همین دلیل است که تلاش بیشتر روانشناسان بر مطالعه روش های قابل اطمینان جهت ارزیابی علایق فردی است.

v    تفاوت در یادگیری: بزرگترین موهبت آدمی توانایی یادگیری از تجارب و محیط پیرامون است و سایرین نیز در این ویژگی با هم متفاوتند و به واسطه همین تفاوت است که افراد را میشناسیم. به همین دلیل مطالعه یادگیری افراد از جایگاه ویژه ای در این علم برخوردار است.

v    تفاوت در نگرش: نگرش مفهوم پیچیده ای است، چرا که بسیاری از رفتارها نظیر اعتقادات، نظرات، تفکر قالبی، تعصب و تبعیض با آن ارتباط نزدیکی دارد. بهترین تعریفی که می توان نسبت به آن ارائه داد به صورت زیر است:

"تمایل نسبت به یک شی، شخص یا موضوع، که فرد را وادار می کند نسبت به آنها در جهت مطلوب یا نامطلوب واکنش نشان دهد.

این که چگونه نگرش افراد را در جهت اهداف سازمانی تغییر دهیم از جمله دغدغه های روانشناسان صنعتی است که همچنان برای دسترسی به این مهم تلاش میکنند.

شخصیت و رفتار:

شخصیت مجموعه ای از ویژگی های بدنی، روانی و توانایی های افراد است و پاسخی به سوال "یک فرد چیست؟" و رفتار پاسخی است به سوال "یک فرد چه چیزی انجام می دهد؟".

شخصیت در یک فرد بالغ تقریبا ثابت است ولی رفتار انعطاف پذیر است و وابسته به شرایط و محیط فعلی است. لذا افراد با داشتن تیپ های شخصیتی متفاوت در قالب محیطی که قرار می گیرند رفتارهای متفاوتی از خود نشان می دهند. یکی از وظایف روانشناسی تجزیه و تحلیل رفتار افراد برای سازگاری با محیط خود است و به همین ترتیب روانشناسی صنعتی در پی سازگار کردن پرسنل با محیط افراد است.