مفاهیم استاندارد واستاندارد سازی
پیاده سازی وتدوین استانداردها یک کار بسیار مهم جهت توسعه پایدار است.در این مقاله به تاریخچه سازمان ملی استاندارد،تعاریف وتدوین استانداردهای بین المللی می پردازیم.
سازمان ملی استاندارد در سال1339با تصویب موسسه استانداردوتحقیقات صنعتی ایران،کار خودرا در چهارچوب هدفهای تعیین شده شروع کردو به عضویت سازمان بین المللی ایزو درآمد.
سازمان ملی استاندارد ایران درسه دوره عضو شورای سازمان بین المللی استانداردiso بوده است ودریک دوره سه ساله 1069-1967نایب رئیس شورارا برعهده داشته است وپس ازپیروزی انقلاب اسلامی،سازمان ملی استانداردایران برای یک دوره 2ساله 2006-2005به عنوان عضوشورا انتخاب شد.
سازمان ملی استاندارد در حال حاضر با عضویت در سازمان‌های بین‌المللی ISO، OIML، CODEX، IEC و BIPM و سازمان‌های منطقه‌ای RISCAM و SMIIC در فعالیت‌های تدوین استاندارد این سازمانها مشارکت می‌کند.
نحوه مشارکت در این فعالیت‌ها، از طریق تشکیل کمیته‌های فنی متناظر با کمیته‌های بین‌المللی و سامان‌دهی مشارکت گروه‌های ذی‌نفع و ذیربط انجام می‌گیرد.
این کمیته ها تحت نظر سازمان استاندارد ایران فعالیت میکنندو وظیفه آنها بررسی واظهارنظر درموردپیش نویس وتدوین استانداردبین المللی با توجه به مزیت های ملی و پتانسیل کشور است.
تعاریف
استاندارد [Standard]:
استاندارد مدرکی است دربرگیرنده راهنمایی ها،قوانین یا ویژگی هایی برای فعالیت ونتایج آنهابرای استفاده عمومی که از طرف سازمان شناخته شده ای تصویب شده باشد و هدف آن دستیابی به نظم دریک زمینه خاص است.
استانداردسازی [Standardization]:
به فرآیند ایجاد واجرای استاندارد،استاندارد سازی گفته می شودکه هدف آن بهبودسازگاری،امنیت و کیفیت می باشد.
بومی‌سازی:
بومی سازی درجایی که به آن نیازاست مطرح میشودکه میتواتد اجباری فرهنگی یا مربوط به منطقه جغرافیایی باشدکه یک شرایط تطبیقی باشرایط کاربردی یک شرکت،یک منطقه که در هرسطحی میتواند اجرا شود.
اهداف استانداردسازی:
کسب جایگاه جهانی در استاندارد سازی
نوآوری در زمینه فناوری
مبتنی شدن مقررات براستانداردها
حفظ تعادل بین منافع تولید کننده ومصرف کننده
ایجاد زمینه برای پذیرش موانع کشورها
منافع استانداردسازی
منافع برای سازمانها:سازمانهایی که استانداردهاراپیاده سازی می کنندمی توانندازطریق آگاهی یافتن از نیازکار،محصول وبازارعملکردخودرا بهبودبخشند.
منافع برای مصرف کننده:مصرف کننده محصول استاندارد شده رابا کیفیت بهترواطمینان بیشتر مورداستفاده قرار میدهدوخدمات پس ازفروش محصول استانداردشده اهمت بالایی برای مصرف کننده دارد.
منافع برای جامعه: اثربخشی وکارایی وحفظ وسلامت جامعه یکی ازاثرات استانداردهابوده است که منافع آن متوجه جامعه هم میباشد.
خط مشی و هدف از استانداردسازی توسط سازمان بین‌المللی استاندارد [the International Organization for Standardization (ISO)
این خط مشی جهت ارتقای مولفه های زیر است:
– کیفیت [Quality]
– ایمنی [Safety]
– کارایی [Efficiency]
– قابلیت اطمینان [Reliability]
– تعویض‌پذیری [Interchangeability]
– سازگاری [Compatibility]
مراحل تدوین استانداردهای بین‌المللی
مرحله مقدماتی [Preliminary stage]
مرحله پیشنهاد [Proposal stage]
مرحله آماده‌سازی پیشنویس در گروه کاری [Preparatory stage]
مرحله تدوین پیشنویس در سطح کمیته [Committee stage]
مرحله نظرسنجی [Enquiry stage]
مرحله تصویب [Approval stage]
مرحله چاپ استاندارد [Publication stage] (3)
مرحله مقدماتی: درمرحله مقدماتی کلیات یک موضوع کاری برای استانداردسازی برای طرح وتصویب اعضای کمیته فنی،جهت اظهارنظرارسال می شودواگرموضوع مطرح شده به تایید 5 کشور عضوفعال قراربگیرد،برای تدوین موضوع کارشناس معرفی می کنند.
مرحله پیشنهاد: دراین مرحله کمیته درصورت پذیرش کاری جدید برای تهیه DRAFT آن برنامه‌ریزی و حتی مسئول تهیه DRAFT را نیز مشخص می‌کند.
مرحله آماده‌سازی پیشنویس در گروه کاری: دراین مرحله گروه کاری مربوطه که متشکل از کارشناسان کشورهای مختلف است اولین پیش نویس کاری ارسال می شودتا نظرات خودرابدهند.
مرحله کمیته: دراین مرحله پیشنویس کمینه بین اعضای مشارکت کننده واعضای ناظر،توزیع می شودوپیش نویس کمیته برای نظردهی به کشورها ارسال می شود وباید بین 3تا6ماه نظرات خودرا ارسال کنندونظرات جمع آوری شده و ممکن است پیش نویس کمیته بازنویسی شده وبا شماره بازنگری ارائه شود.
مرحله نظرسنجی: دراین مرحله پیش نویس بصورت یک استانداردبین المللی درآمده زیرا کارهای کارشناسی بسیاری روی آن انجام شده است به همین علت به آن پیش نویس می گویند.
مرحله تصویب: مرحله ای است که پیش نویس نهایی کمیته صادر می شودوبه آن پیش نویس نهایی استاندارد بین المللی گفته می شود که در این مرحله تغییرات صورت گرفته واز نظر محتوایی تغییری نخواهدکرد.
مرحله نشر استاندارد [Publication stage]:در این مرحله هرگونه اشتباه گزارش شده از دبیرخانه توسط کمیته فنی تصیح شده وپیش نویس نهایی به عنوان استاندارد بین المللی در 2ماه توسط کمیته فنی انتشار می یابد.
سطوح مختلف استانداردسازی:
استاندارد های منطقه ایی
استانداردهای کارخانه ایی
استانداردهای ملی
استانداردهای بین المللی
جنبه‌های استاندارد
الف- استاندارد اصطلاحات و علایم
ب- استاندارد ویژگی‌ها
ج- استاندارد روش آزمون
د- استاندارد آیین کار
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
