«ستاد مبارزه با چرندیات» عنوانِ یک جریان بود که با صفحه ای در فیسبوک شروع به کار کرد و بسیار قوی و حساب شده به جنگ دروغ های اینترنتی و شایعاتی که به عنوان واقعیت به خورد مردم داده می‌شد، رفت.
در این سری مطالب سعی داریم به کمک داده های این صفحه و سایت های مرتبط، به بررسی دروغ ها و شایعات مشهوری که در هر از چند گاهی در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی به راه می افتند بپردازیم و با مستندات آن ها را برای شما تحلیل کنیم تا شاید قدم کوچکی در مسیر آگاه سازی مخاطبان عزیز باشد و باعث شود مِن بعد هر چیزی را که در شبکه های اجتماعی و فضای مجازی دیدیم، سریع باور نکنیم. جدا از این گونه موارد، سعی در معرفی تکنیک های مبارزه با شایعات و مغالطه ها را در این سری مطالب داریم. با ما همراه باشید.
******
سوژه اول؛ خرماهای آلوده به ویروس مرگبار منتقل شده از خفاش ها در ایران
وجود این بیماری در خرماهای ایرانی حقیقت ندارد. این مطلب شایعه ای است که از دوسال پیش تا کنون در فضاهای مجازی در حال انتشار است.
متن شایعه
«توجه! قبل از خوردن خرما حتمن آنها را با آب سالم شستشو دهید، مخصوصا خرماهای بم، وزارت بهداشت کشورمان پرهیز داده اند … از بیماری خطرناک این خرماهای آلوده که از طریق خفاش به آنها انتقال پیدا کرده است. بیماری که موجب مرگ در ۴۸ ساعت بعد از مصرف می شود و هیچ معالجه ای برای آن نیست. این بیماری در بم انتشار یافته ، به دلیل خفاش های زیادی که در نخل ها زندگی می کنند و بیماری را به خرما ها منتقل می کنند.»
پاسخ شایعه
وجود این بیماری در خرماهای ایرانی حقیقت ندارد. این مطلب شایعه ای است که از دوسال پیش تا کنون در فضاهای مجازی در حال انتشار است. مدیر بهداشتِ محیطِ شهر اصفهان، در شهریور ۱۳۹۳ وجود ویروسی مرگبار در خرماهای بم و اصفهان را تکذیب نمود. در سال ۱۳۹۴ نیز معاون بیماری های واگیردار وزارت بهداشت، وجود بیماری "مِرس” در ایران را رد نمود و بر مراقبت های بهداشتی هنگام سفر به عربستان و همچنین کره جنوبی که یکی از مراکز انتشار این ویروس است، برای جلوگیری از ابتلا به آن تاکید کرد.
سندرم تنفسی خاورمیانه یا "مِرس” که در اثر ویروسی از خانواده کوروناویروس به اسم MERS-CoV ایجاد می‌شود، برای نخستین بار در سال ۲۰۱۲ در عربستان سعودی گزارش شد. گفتنی است بیشتر موارد گزارش شده از این سندرم، بدلیل تماس با حیوانات بوده است و مظنون اصلی انتقال این بیماری به انسان ابتدا شتر و سپس گونه ای خفاش به نام خفاش مقبره ای مصری (با نام علمی Taphozous perforatus) ، شناخته شد که احتمال آلوده شدن میوه خرما توسط خفاش ها و در پی آن انتقال این بیماری به انسان را تقویت می کرد.
به دلیل پراکندگی بسیار کم این گونه ی خفاش در ایران، احتمال انتقال بیماری "مرس” از طریق آلودگی میوه خرما توسط خفاشهای میوه خوار آلوده به این ویروس، در کشورمان بسیار کم است. پراکندگی این نوع خفاش ها محدود به منطقه بسیارکوچکی درحاشیه خلیج فارس گزارش شده است.
شایان ذکر است از آنجا که در کشور ما بسته‌بندی خرما بیشتر به صورت سنتی انجام می‌شود و همچنین به علت احتمال انتقال انواع آلودگی های محیطی و یا حتی انتقال آلودگی از بسته بندی های خرما به این ماده مغذی، همواره به شستشوی آن قبل از مصرف، توصیه و تاکید شده است.
سوژه دوم؛ تبلیغی پشت یک اتوبوس در اروپا
تعصب و علاقه ایرانیان به آموزه ها و روایات مذهبی باعث شده این تعصب فضایی مناسب برای شایعه سازان باشد تا دروغ های خود را برای شما باورپذیر تر کنند. لذا با برخورد با این چنین مواردی که مرتبط به باور های مذهبی است، پیش از باور کردن و یا پخش کردنِ آن، از صحت خبر مطمئن شویم.
متن شایعه
«ترجمه تبلیغی پشت یک اتوبوس در اروپا،
چاقو اسماعیل را نکشت
اتش ابراهیم را نسوزاند
نهنگ یونس را نخورد
دریا موسی را نبلعید …
با خدا باش و به او اعتماد کن تا پناه و نگهبانت باشد»
پاسخ شایعه
درج این تبلیغ پشت اتوبوسی در اروپا حقیقت ندارد و الصاق این نوشته ها به تصویر اتوبوس، توسط نرم افزارهای ویرایش تصویر صورت گرفته است.
در حقیقت تصویر اصلیِ این اتوبوس یک قاب و قالب تصویر آماده در سایت ها و نرم افزارهای گرافیکی است که برای تصویرسازی و همچنین مصارف تبلیغاتی استفاده می گردد. به همین علت نسخه های متعددی از این تصویر همراه با ویرایش های مختلف در اینترنت منتشر گردیده است.
سوژه سوم؛ مضرات گرفتن ناخن در شب
این مطلب و ادعاهای مطرح شده در آن، چه از لحاظ علمی و چه از دیدگاه مذهبی حقیقت ندارد و شایعه می باشد.
متن شایعه
«آیا میدانید چرا گرفتن ناخن در شب خوش نیست؟ در شب تمام کلسیم بدن در نوک انگشتان جمع می شود و در روز همه کلسیم به بدن بر میگردد… حال اگر شب ناخن بگیرید، همه کلسیم خود را دور ریخته اید.
۱۴۰۰ سال پیش پیامبر (ص) این نکته را فرموده بودن، اما امروزه علم ثابت کرده. درود و سلام بر حضرتش»
پاسخ شایعه
این مطلب و ادعاهای مطرح شده در آن، چه از لحاظ علمی و چه از دیدگاه مذهبی حقیقت ندارد و شایعه می باشد. در منابع اسلامی هیچ روایتی مبنی بر کراهت گرفتن ناخن در شب مشاهده نمی شود. از کارهای مستحبی که دین اسلام بر آن تأکید می کند، گرفتن ناخن است و برای آن زمان و مکان خاصی توصیه نگردیده است.
جمع شدن کلسیم بدن در نوک انگشتان بهنگام شب نیز مبنای علمی ندارد. ناخن هم مانند مو از یک پروتئین سخت محافظ به نام کراتین ساخته شده است و علاوه بر اینکه کلسیم در ناخنها ذخیره نمی‌شود، این ماده در سلامت و قدرت ناخنها نیز تاثیری ندارد. نود و نه درصد کلسیم در بدن برای ساختن استخوانها و دندانها استفاده می گردد و کلسیم باقی مانده در اندامها، بافتها و جریان خون گردش می کند.
مضرات کوتاه کردن ناخن در شب، از افسانه‌های قدیمی است که بعضا توجیهات به ظاهر علمی نیز برای آن ارائه شده است. باور به ممنوعیت ناخن گرفتن در شب می‌تواند ریشه در زمانی داشته باشد که نور کافی در شب وجود نداشت و انسان‌ها ناخن‌های خود را با وسایل ابتدایی و نوک تیز می‌گرفتند. کمبود نور و استفاده از این وسایل می‌توانسته است باعث شود انسان‌ها در هنگام ناخن گرفتن در شب به خود صدمه بزنند. همچنین در این حالت ممکن بود تکه‌های ناخن در غذای انسان بیفتد و مشکلاتی برای او بوجود بیاورد.
ممنوعیت ناخن گرفتن در شب، مختص خرافات و افسانه های ایرانی نبوده و نیست. بر اساس یک افسانه‌ی ژاپنی ناخن گرفتن در شب می‌تواند به مرگ منجر شود، عمر را کوتاه کند و ارواح خبیثه را جذب کند.
سوژه چهارم؛ پشت پرده قورباغه شدن عکس پروفایل!
این متن در سال ۹۲ و بر مبنای چالش زرافه تنظیم شد و فاقد منابع و استنادات معتبر می باشد.
متن شایعه
" پشت پرده ماجرای قورباغه شدن عکس پروفایل برخی چه بود؟ باز هم پای آمریکا در میان است ! برخی از دوستان به مناسبت های مختلف عکس پروفایل خود را در شبکه های اجتماعی و برخی نرم افزارهای تلفن همراه غیر از تصویر خود انتخاب می کنند و این یک موضوع کاملا معمولی است. اما وقتی تعداد زیادی از دوستانتان به یکباره عکس قورباغه را براب پروفایل خود انتخاب میکنند متعجب می شوید! چند روز قبل متوجه آن شدم که تعداد زیادی از دوستانم عکس قورباغه را برای پروفایل خود انتخاب کرده اند. علت را از یکی از آنها جویا شدم که این متن را در پاسخ برای من فرستاد : داستان قورباغه شدن ِ من، برخورد با این پست ِ لعنتی بود!!
من برای شما معما رو می‌نویسم ولی به این شرط که شما جواب رو برای من بفرستید. اگر اشتباه بنویسید باید به مدّت "سه روز" عکس پروفایلتون رو به یه قورباغه تغییر بدید. (همین بلایی که سر من اومد!) قبوله؟ ساعت 5 صبح ِ و شما خوابید، زنگ در خونه ی شما رو می‌زنن. می‌دونید که پدر و مادرتون هستن و قراره برای صبحانه بیان خونه‌ی شما. تو خونه مربای توت‌فرنگی، عسل، نون و پنیر دارید. چه چیزی رو اول باز می‌کنید؟ ...... یادتون باشه که اگر اشتباه بگید باید عکستون رو باید به مدّت "سه روز" به قورباغه تغییر بدید..! و قورباغه بودن خیلی بهتر از جرزن بودنِ! پی نوشت: هرکسی که اهل بازی و ریسک کردن هست مسیج بده منتظرم . اما امروز صبح در یکی از شبکه های اجتماعی با متن زیر روبرو شدم: ﻟﻄﻔﺎ ﺍﯾﻦ ﻣﺘﻦ ﺭﺍ ﺗﺎ ﺁﺧﺮ ﺑﺨﻮﺍﻧﯿﺪ !!! ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﯾﻦ قورباغه ﮐﻪ ﺍﻻﻥ ﺷﺪﻩ ﻋﮑﺲ ﭘﺮﻭﻓﺎﯾﻞ ﺑﻌﻀﯽ ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﯾﻪ ﻗﻀﯿﻪ ﺍﯼ ﺭﻭ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﻨﻢ . ﻫﻤﻮﻥ ﻃﻮﺭ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺩﻭﻧﯿﺪ ﺷﺮﻁ ﺑﻨﺪﯼ ﻫﺎﯼ ﮐﻼﻧﯽ ﺩﺭ ﺯﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭﻣﻮﻥ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﯽﮔﯿﺮﻩ . ﺑﻌﻀﯽ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺷﺮﻁ ﺑﻨﺪﯼ ﻫﺎ ﺍﯾﻨﻘﺪﺭ ﻋﺠﯿﺒﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻨﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺷﻨﯿدن ﻓﮑﺮ ﮐﻨﯿﺪ ﻗﻀﯿﻪ ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﺷﻮﺧﯽ ﻣﺴﺨﺮﺳﺖ . ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺷﺮﻁ ﺑﻨﺪﯼ ﻫﺎ ﻫﻤﯿﻦ ﻗﻀﯿﻪ ﯼ قورباغه ﻫﺎﺳﺖ . ﻓﺮﺩﯼ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﭖ . ﺱ ﺑﺎ ﻓﺮﺩﯼ ﺷﺮﻁ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻃﯽ ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ ﮐﺎﺭﯼ ﮐﻨﻪ ﮐﻪ ﭼﻨﺪ ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎ ﻋﮑﺲ ﭘﺮﻭﻓﺎﯾﻠﺸﻮﻥ ﺭﻭ به قورباغه ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺑﺪﻥ . ﭘﻮﻟﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺪﻩ ﯼ ﺍﯾﻦ ﺷﺮﻁ ﺑﻨﺪﯼ ﻣﯿﺮﺳﯿﺪ ﭼﯿﺰﯼ ﺣﺪﻭﺩ ﻫﻔﺘﺼﺪ ﻣﯿﻠﯿﻮﻥ تومان ﺑﻮﺩﻩ . برخیﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﮔﺎﻩ ﻣﯿﮕﻦ ﻃﯽ ﺳﻪ ﺭﻭﺯ ﺍﻭﻥ ﻃﺮﻑ ﺗﻮﻧﺴﺘﻪ ﮐﺎﺭﯼ ﮐﻨﻪ ﮐﻪ ﭼﻨﺪ ﻫﺰﺍﺭ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﻋﮑﺲ ﭘﺮﻭﻓﺎﯾﻠﺸﻮﻥ ﺭﻭ ﺑﻪ قورباغه ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺑﺪﻥ ﻭ ﺷﺮﻁ ﺭﻭ ﺑﺮﺩﻩ . ﺣﺎﻻ ﻣﻤﮑﻨﻪ ﺑﮕﯿﺪ ﺑﯿﭽﺎﺭﻩ ﺍﻭﻧﯽ ﮐﻪ ﺷﺮﻃﻮ ﺑﺎﺧﺘﻪ . ﺍﻣﺎ ﺳﺨﺖ ﺩﺭ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﯿﺪ . ﺍﻭﻥ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺷﺮﻃﻮ ﺑﺎﺧﺘﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﺳﺖ . ﻭ ﺗﻌﻤﺪﺍ ﺍﯾﻦ ﺷﺮﻁ ﺭﻭ ﺑﺎﺧﺘﻪ . ﭼﺮﺍ؟ﻭﺍﺳﺘﻮﻥ ﻣﯿﮕﻢ . ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ ﯼ ﭘﯿﺶ ﯾﮏ ﻣﺠﺮﯼ ﺩﺭ ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﯼ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ ﺩﺭ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺳﻨﺎﺗﻮﺭﻫﺎﯼ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺳﻨﺎﺗﻮﺭ ﻣﯿﮕﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﺍﯾﻨﻘﺪﺭ ﺍﺩﻋﺎﯼ ﻗﺪﺭﺕ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﺑﮕﯿﺪ ﻣﺜﻼ ﭼﯿﮑﺎﺭ ﻣﯽ ﺗﻮﻧﯿﺪ ﺑﮑﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﻧﻤﯽ ﺗﻮﻧﻦ؟ ﺳﻨﺎﺗﻮﺭ ﻣﯿﮕﻪ ﻣﺎ ﺍﻭﻧﻘﺪﺭ ﻗﺪﺭﺕ ﺩﺍﺭﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﻫﺰﺍﺭ ﺩﻻﺭ ﻣﯽ ﺗﻮﻧﯿﻢ ﮐﺎﺭﯼ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﯾﮏ ﮐﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺷﺐ ﻫﺎﻟﻮﻭﯾﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﯿﻞ ﻣﺎ ﻭ ﺧﻮﺩﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻭﻟﯽ ﻧﺎ ﺁﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ﻋﮑﺲ ﭘﺮﻭﻓﺎﯾﻞ ﻓﯿﺴﺒﻮﮐﺸﻮﻧﻮ ﺑﻪقورباغه ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺑﺪﻥ . ﻣﺠﺮﯼ ﻣﯽ ﺧﻨﺪﻩ ﻭ ﻣﯿﮕﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﯾﻨﮑﺎﺭ ﭼﻘﺪﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻧﯿﺎﺯ ﺩﺍﺭﯾﺪ؟ ﺳﻨﺎﺗﻮﺭ ﻣﯿﮕﻪ ﺣﺪﺍﮐﺜﺮ ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ . ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻌﺪﯼ ﺍﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﺮﺩﺍ ﭘﺨﺶ ﻣﯿﺸﻪ ﻭ ﺧﯿﻠﯽ ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻣﯽ ﺗﻮﻧﻦ ﻋﮑﺲ ﭘﺮﻭﻓﺎﯾﻞ ﺧﻮﺩﺷﻮﻥ ﻭ ﻣﻀﺤﮑﻪ ﺷﺪﻧﺸﻮﻥ ﺭﻭ ﺗﻮ ﺍﻭﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺒﯿﻨﻦ .
این نمونه و هزاران نمونه ی دیگه نشان دهنده قدرت نفوذ در شبکه های اجتماعی است که نشان دهنده آن است که اگر مسئولان و فعالان اجتماعی بخواهند به سادگی می توانند در این نوع شبکه های اجتماعی موضوعی را فراگیر کنند.
"
پاسخ شایعه
چالش قورباغه گسترش چندانی نداشت! این چالش زرافه بود که در سال ۲۰۱۳ به صورت بین المللی در فیسبوک منتشر شد. متن شایعه نیز در سال ۹۲ بدون هیچ منبع و سندی، در مورد چالش "زرافه" تنظیم و منتشر شد، نه قورباغه!
ارکان اصلی داستان مانند طرفین شرط بندی، منابع آگاه، سناتورآمریکایی و شبکه تلوزیونی، همگی مجهول هستند و جزئیات ادعا شده در هیچ منبع معتبری یافت نمی شود. این معماها دارای چند لایه و یک نکته انحرافی هستند و انتخاب شرکت در چالش و تعهد به انجام شرایط آن نیز اختیاری است.
ضریب نفوذ فیسبوک در ایران طی ۳ سال گذشته کاهش چشمگیری داشته و دیگر نقش تعیین کننده ای در میان کاربران ایرانی شبکه های اجتماعی ندارد.
کاربران شبکه های اجتماعی امکان رصد و آمارگیری گسترده را ندارند و تغییر تصاویر، آنهم با موارد فکاهی، پیام یا تاثیر خاصی بر مخاطبان ندارد. نتیجه گیری متن تاحدودی قبول است و قدرت پنهان و نرم شبکه های اجتماعی قابل انکار نیست، اما مصادیق و جریانهای تجربه شده و موثرتر اجتماعی، سیاسی و... برای معرفی آن وجود دارد.
سوژه اول؛ دونالد ترامپ و جک نیکلسون در تهران!
به احتمال زیاد این روز ها در بین سیلی از عکس های عجیب و غریب از رئیس جمهور جدید آمریکا در اماکن مختلف و در حین کار های عجیب و متنوع، این عکس از او را هم دیده باشید. عکسی که در شایعه ها گفته شده در تهران گرفته شده است. در حالی که این موضوع یک دروغ است.
متن شایعه
«دونالد ترامپ جوان در کنار جک نیکلسون در سفری که اوایل سال 57 به تهران داشتند. ترامپ به دنبال ساخت کازینویی در یکی از شهرهای شمالی بود»
پاسخ شایعه
چندیست در فضاهای مجازی عکسی از دونالد ترامپ در کنار "جک نیکلسون” و "وارن بیتی” با این توضیحات منتشر می شود که ترامپ، رئیس جمهور منتخب مردم آمریکا در دوران پیش از انقلاب اسلامی به ایران سفر کرده و تصمیم به سرمایه گذاری و تاسیس یک کازینو در شمال ایران را داشته است. این یک ادعای ساختگی و شایعه ای بیش نیست و این تصویر در تاریخ ۲۷ ژوئن ۱۹۸۸ در جریان مسابقه مایک تایسون و مایکل اسپینکس، در هتلِ ترامپ پلازا در آتلانتیک سیتی گرفته شده است.
سوژه دوم؛ پذیرایی سفیر چین و همسرش از زائران اربعین
این تصاویر مربوط به سفیر چین و محرم امسال نیست!
متن شایعه
" سفیر چین و همسرش درحال پذیرایی از زائران حسینی. وقتی خبرنگار از سفیر چین پرسید چه انگیزه ای باعث شد که شما در بین زائرین حاضرشدین .. گفت . من به اندیشه و مردانگی . شجاعت حسین عشق میورزم و ایشان را الگوی زندگی خود قرار داده ام "
پاسخ شایعه
هیچیک از حاضران در تصاویر سفیر چین در عراق یا همسر او نیستند. این تصاویر به مراسم اربعین امسال تعلق ندارد و مربوط به اربعین سال ۹۴ می باشد. فردی که در یکی از تصاویر لباس نارنجی پوشیده، یک شیعه چینی است که به عشق خدمت به زائرین پیاده اربعین در مسیر حاضر شده است.
سایر تصاویر مربوط به موکب خدمات رسانی "چینی ها" است که توسط یکی از شرکتهای چینی فعال در تجارت عراق و با کارکنان عمدتا غیر مسلمانش ایجاد و اداره گردید.
سوژه سوم؛ صادرات گوشت مرده های چینی به ایران!
این یک شایعه دروغین بین المللی است که به صادرات گوشت مردگان چینی به آفریقا اشاره دارد، نه ایران!
متن شایعه
" مراقب باشید گوشتهای ارزان چرخکرده بهیچ وجه نخرید
چین شروع کرده به صادر کردن گوشت مرده هایش
انتشار دهید "
پاسخ شایعه
این یک شایعه دروغین بین المللی است و ادعای صادرات گوشت مردگان چینی به آفریقا را دارد، نه ایران. در نوشته های تصویر همین شایعه هم به آفریقا اشاره شده که شایعه پردازان به آن توجه نکرده اند!
گسترش این شایعه با انتشار ادعای یک زن زامبیایی در فضای مجازی و روزنامه ای محلی در ماه مه 2016 بود که همان زمان توسط مقامات ارشد چینی تکذیب شد.
تصاویر به کار رفته در شایعه یا ساختگی و یا بی ارتباط با مطلب هستند. تصویر شماره 1 مونتاژ ناشیانه ای است که مخالفین جهانی استفاده از گوشت حیوانات از آن استفاده می کنند.
تصویر شماره 1 که یک تصویر تبلیغاتی غیر عادی و افراطی برای ترغیب مردم به پیوستن به جنبش گیاهخواری است و به دلیل دلخراش بودن از گذاشتن تصویر اصلی معذوریم.
تصویر شماره 2 مربوط به قتل یک دختر مکزیکی است. تصویر شماره 3 از نان های یک نانوای هنرمند اما بدسلیقه تایلندی است که نان ها را شبیه اندام های بریده شده انسان درست می کند!
تصاویر ردیف پایین هم از عکسهای تبلیغاتی گوشت در اینترنت هستند! بدون تحقیق، اخبار شبکه های اجتماعی را باور یا منتشر نکنیم.
سوژه چهارم؛ اهدای گهواره طلای جواهرنشان به حرم امام حسین (ع) توسط ایرانی ها
در هر مناسبت و موقعیت زمانی که باشیم بدون شک نوک پیکان شایعات به سمت این مناسبت می‌چرخد، علی الخصوص اگر در جهت تحریک حس ناسیونالیستی ایرانیان و یا اعتقادات مذهبی آن ها باشد. پس در مناسبت هایی مثل ماه محرم و صفر هیچگاه به این شایعات عجیب اعتماد نکنید. این گهواره متعلق به ایران نیست، بلکه منعلق به پاکستان و از نذرهای مرسوم عزاداران این کشور است.
متن شایعه
" [1] گهواره حضرت علی اصغر - کربلا حرم امام حسین (ع) - اهدایی از طرف یک تاجر طلا - محرم امسال 1395 - تمام این گهواره از طلا ساخته شد و با فیروزه و یاقوت و زمرد و عقیق تزیین شده ....
[2] مردم ایران پول جمع کردند و این گهواره را برای علی اصغر با جواهرات درست کردند بفرستند عراق! "
پاسخ شایعه
این گهواره متعلق به ایران نیست و گزارشی هم از اهدای چنین شئ گرانبهایی به حرم امام حسین(ع) موجود نیست. تنها تصویر این گهواره توسط تلفن همراه گرفته شده و در صفحه اینستاگرام یک شهروند پاکستانی منتشر شده، در حالیکه می بایست طی مراسمی تحویل می گردید و تصاویر رسمی آن هم منتشر می شد.
چنانکه سبک طراحی و جواهر کاری گهواره و نوشته های به زبان اردو بر روی پارچه های نصب شده بر دیوار در تصویر نشان می دهد، این گهواره در پاکستان قرار دارد.
ساخت گهواره نمادین حضرت علی اصغر(ع) در پاکستان یک سنت است که آن را در حسینیه ها در معرض دید قرار می دهند؛ تزئین گواره علی اصغر(ع) در پاکستان بعنوان یکی از انواع نذر شناخته می شود. در ابتدا یک شیعه مقیم کراچی پاکستان این عکس را با هشتگ "jhoola" که در زبان اردو به معنی گهواره است، منتشر نمود اما سایر کاربران در بازنشر عکس، آن را به موارد دیگری منتسب نمودند.
چوپان هایی که تصادفا به شما سکه و عتیقه می فروشند!
این پیامها ساختگی هستند و صرفا جهت کلاهبرداری و اخاذی از افراد منتشر می شوند.
متن شایعه
" سلام من سید عشایر چادر نشین هستیم. گاو گوسفند داریم. حقیقت چند وقت پیش عموم با گوسفندا پاین تپه دوتا مجسمه 1812 تا سکه طلا قدیمی پیدا کر اگه میتوانی برایمان بفروش مادرم سید است شماره شما را به قران استخاره کردم خوب امد اگر در توان شما هست کمکم کن تورا به امام حسین با کسی صحبت نکن. بقران محمد حقیقت داره زن گبزن
و یا
سلام اقای مرادی خوبی من سید غباد نوزری هستم عشایر چادر نشین خوزستان که پارسال باماشین گوسفندامونه بردی به اییلاق قران مابین پهلو خودمان باشد عمویم درصحرا 991دونه طلا کوچک داخل ی کوزه پیدا کرد ابولفظلی اگر اشناداری بفروش نسب نسب منتظر زنگتم "
پاسخ شایعه
این متن خیالی صحت ندارد و چند سالی است که از طریق پیامک و حتی شبکه های اجتماعی برای افراد ارسال می شود. ارسال کننده پیام، خود را روستایی، عشایر، سید، بی سواد و... معرفی می کند تا اعتماد شما را جلب کند. او ادعا می کند گنج بزرگی را با مبلغ کمی به شما واگذار خواهد کرد!
این پیامهای ساختگی تنها با هدف کلاهبرداری و اخاذی از افراد ساده لوح و طمع کار طراحی شده و در این مدت چندین کلاهبردار نیز در همین رابطه در شهرهای مختلف دستگیر شده اند.
هموطنان عزیز در صورت مواجهه با چنین پیامهایی از دادن پاسخ خودداری کرده و مراتب را سریعا به پلیس اطلاع رسانی کنند.
سوژه دوم؛ حیله داعش با قوطی های مشروب الکلی با برچسب پپسی!
این تصاویر ارتباطی با داعش و عراق ندارد باکه مربوط به کشف یک محموله قاچاق مشروبات الکلی در عربستان است!
متن شایعه
" دوستان اطلاع رسانی کنید حیله جدید داعش： قوطی های مشروب الکلی با روکش و برچسب پپسی در انتظار زائرین اربعین حسینی , خدالعنتشون کنه. "
طعم و بوی مشروبات الکلی با نوشابه ها تفاوت بسیار فاحشی دارد که با فرض صحت این ادعا، حتی قبل از نوشیدن مشخص می شود.
سوژه سوم؛ آیا پیامبر اسلام (ص) نامه ای به خسرو پرویز فرستاد؟!
نامه دعوت پیامبر (ص) به خسرو پرویز ساسانی در منابع معتبر تاریخی ایرانی و غیر ایرانی آمده و تایید شده و مبنای تحقیقات ادعاییِ زیر، فاقد اعتبار است.
متن شایعه
" آیا محمد پیامبر اسلام نامه ای به خسروپرویز ساسانی فرستاده بوده است؟! داستان ارسال نامه پیامبر به خسروپرویز و امپراتور روم و ....را همگی می دانیم و نمی خواهم آنرا تکرار کنم اما هنگام مطالعه به نکاتی جالب در مورد عدم اصالت وجود چنین نامه ای بر خوردم که آنرا در زیر می آورم: پرنس کایناتی در کتاب سالنامه های اسلام و بر اساس پژوهشهای محقق آلمانی..هوبرت گریم ...به چند دلیل این نامه را رد می کند: 1-در تمام نامه های فرستاده شده توسط محمد (ص)به پادشاهان دیگر کشورها .. فقط یک تن از آنها از نظر مقام با شاهنشاه ایران برابری میکند و آن هم امپراتور روم است.اما واکنش تمام آنها دقیقا در نقطه ی مقابل خسروپرویز است.زیرا نجاشی شاه حبشه اسلام می آورد و امپراتور روم نیز اظهار می کند که دین محمد را قبول دارم ولی از جان خود در برابر رومیان بیم دارم.خسروپرویز هم که نامه را پاره می کند! وقتی مورخان باستان چنین خیالبافانه با افسانه سرایی ...واقعیت های تاریخی را تحریف می کنند چگونه می توان به اصالت وجود چنین نامه هایی اعتبار بخشید؟! 2-دلیل دوم نوع تشریفات سنگین دربار خسرو پرویز است که در تمام منابع از ان سخن رفته است.رسیدن به نزد شاهنشاه ساسانی ...یک هفت خوان رستم را طی کردن می خواسته...به طوری که حتی شاهان دست نشانده نیز نمی توانسته اند تا فاصله ی معینی به شاه نزدیک شوند.در چنین شرایطی تصور اینکه یک تازی گمنام از شبه جزیره ی عربستان ...آن هم به نمایندگی از یک تازی گمنام تر که به همان اندازه نزد دربار ساسانی گمنام بوده است ...از راه برسد و بی هیچ اشکالی به نزد پادشاه برود و بدون تشریفات نامه را به دست خسروپرویز بدهد و با وی در مورد آن به جرو بحث بپردازد ..اگر برای یک تازی قرن1و2 هجری قابل قبول باشد ..برای ما که به تشریفات دربار شاهان ساسانی آشنایی کلی داریم ...به هیچ عنوان پذیرفتنی نیست. 3-بنا به محاسبه ی دقیق خسرو پرویز در29فوریه628م به فرمان فرزندش شیرویه کشته شد و این تاریخ برابر 17شوال سال6 هجری است. چنانچه طبری و ابن سعد گفته اند این نامه باید در هفته های پایانی سال627 یا هفته های اوایل سال 628م و توسط عبدالله ابن حذافه فرستاده ی پیامبر به خسرو پرویز تسلیم شده است...در صورتی که در همین تاریخ این شخص از جانب پیامبر در حدیبیه ...مامور مذاکره با قریشیان بوده است که به صلح معروف حدیبیه تمام شده است! چگونه یک شخص در آن واحد در دو مکان حضور داشته است؟! 4-در ان بخش از تاریخ طبری که حوادث اخرین سالهای ساسانیان براساس منابع ایرانی (به ویژه خداینامه که مورد استفاده ی فردوسی و بیرونی و مسعودی و...قرار گرفته ) روایت شده است...سخنی از چنین سفارت و فرستاده ای به میان نیامده و آنچه گفته شده صرفا از منابع تازی گرفته شده است و این نشان می دهد که وجود چنین نامه ای برای خود ایرانیان به کلی ناشناخته بوده است. همانطور که نامه های نوشته شده به دیگر شاهان کشورها نیز در منابع روم و یونان و حبشه و ارمنی و سریانی ولاتینی و...به طور کامل ناشناخته بوده است! به احتمال زیاد این روایت را در دوران اموی و شاید عباسی وارد تاریخ کرده اند! بن مایه ها: سالنامه های اسلام ... کایناتی... ج2 بخش1 پاراگراف 45و46 ... پس از 1400 سال شجاع الدین شفا..ص377-384 "
پاسخ شایعه
ادعاهای این متن که به تحقیقات هوبرت گریمه منتسب شده، صحت ندارند. این مستشرق فرانسوی دین شناس نبود و انحرافش به حدی بود که قرآن را برخاسته از نبوغ پیامبر(ص) و حتّی ایشان را یک نابغه کمونیست معرفی می کرد. نویسنده ناآگاه متن ادعا کرده این نامه در تاریخ های ایرانی وارد نشده، اما به درج آن در تاریخ طبری اعتراف کرده است! تاریخ طبری از مشهورترین تواریخ ایرانی است که در جلد دوم صفحه ۶۵۴ به این نامه پرداخته است.
ارسال نامه پیامبر (ص) به سران برخی کشورها، مورد اتفاق مورخان مسلمان و بسیاری از مستشرقین غیر مسلمان نیز هست و در منابع مختلف هم ذکر شده است.
در بند اول شبهه دلیلی بر رد این نامه ارائه نشده و فقط اختلاف برخورد پادشاهان، خیالبافی و افسانه سرایی خوانده شده است. نویسنده که در بند اول شبهه آثار تاریخ نویسان را افسانه و خیال دانسته، خودش در بند دوم به آنها استناد کرده است! اخبار تشریفات دربار ایران نیز از آثار همین مورخان به او رسیده است. تشریفات مانع رسیدن نامه به خسروپرویز نیست، چنانکه نامه قیصر نیز علی رغم تاخیر، به او رسید.
تمام نقلها، نگارش و ارسال نامه را بعد از صلح حدیبیه دانسته اند. پس اینکه "عبد الله بن حذافه" هم در ماجرای صلح حدیبیه بوده و هم نامه را برده منافاتی ندارد. در پاره کردن نامه توسط خسرو پرویز اختلافاتی هست، اما تاریخ نویسان به تندی و عتاب او نسبت به نامه، اذعان کرده اند!
سوژه چهارم؛ اضافه شدن کلمه Kordanize به دیکشنری آکسفورد
جنجال و حواشی مربوط به مدرک تحصیلی مرحوم علی کردان وزیر کشور دولت قبل، باعث شد که تعدادی از جوانان غربی این آبروریزی را وسیله ای برای تخریب وجهه مردم و حکومت ایران قرار دهند و به همین منظور دیکشنری شهری خودشان را آپدیت کنند. در حالی هیچ کلمه ای مشتق شده از کلمه "کردان" به دیکشنری رسمی زبان انگلیسی وارد نشده است.
متن شایعه
«یادتون هست در دولت احمدی نژاد علی کردان وزیر کشور شد؟
علی کردان ادعا میکرد که مدرک phd از دانشگاه آکسفورد داره در حالیکه فوق دیپلم هم نداشت…
دانشگاه آکسفورد هر ۳ ماه یکبار آپدیت جدیدی برای دیکشنری آکسفورد اعلام میکنه. در یکی از آپدیت های اخیر واژه ی kordanize (کردان) به دیکشنری آکسفورد اضافه شده، به این معنی است که کسی ادعای داشتن مدرک phd می کند در حالی که لیسانس هم ندارد.
به دنبال اون ۴ واژه ی Kordanification، Kordanism، Kordanic و Kordanicly هم به زبان انگلیسی اضافه شد.
این اتفاق میتونه یکی از بزرگترین دست آوردهای دولت محمود احمدی نژاد باشه.
در سایت زیر میتونین این واژه ی گوهربارو مشاهده بفرمایین …
http://www.urbandictionary.com/define.php?term=Kordanize»
پاسخ شایعه
کلمه ای تحت عنوان Kordanize و نیز مشتقات آن، به دیکشنری آکسفورد اضافه نگشته است و این مطلب که در فضاهای مجازی غالبا با ارایه لینک سایت Urban Dictionary بعنوان منبع، منتشر می شود، کذب و شایعه است.
این لغت تنها به دیکشنری شهری (Urban Dictionary) که یک فرهنگ لغت عامیانه و غیررسمی است اضافه شده است. در این فرهنگ لغت ، تمامی کاربران توان ویرایش و اضافه کردن لغت جدید را دارند و از این جهت چنانچه لغت جدیدی توسط یک کاربر به این دیکشنری اضافه گردد، از هیچگونه رسمیتی برخوردار نخواهد بود. ضمنا قابل ذکر است که تنها شروط اضافه کردن یک کلمه جدید به این دیکشنری این است که لغت جدید، نام شخص غیرمعروف و یا جک نباشد.
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
