اعتمادبهنفس مثل شمشیری دولبه است که اگر درست استفاده نشود، به اعتمادبهنفس کاذب تبدیل شده و بهجای اینکه کمکتان کند، به ضررتان کار خواهد کرد. با توجه به اهمیت این موضوع، تصمیم گرفتیم در مقالهی حاضر به این پرسش پاسخ دهیم که مرز باریک بین اعتمادبهنفس و اعتمادبهنفسِ کاذب کجاست.
اعتمادبهنفس: من آدم مهمی هستم
اعتمادبهنفس کاذب: من برای دیگران مهم هستم
خیلی از ما با این تصور غلط زندگی میکنیم که کار دنیا بدون وجود شخص ما لنگ میماند. مثلا فکر میکنیم اگر از شغلمان دست بکشیم، شرکتی که برایش کار میکنیم، وَرشکست خواهد شد یا اگر رابطهای را به هم بزنیم، طرف مقابل از ناراحتی قطع رابطه با ما جان خواهد داد. اما این قبیل افکار فقط خیالی باطل است که هرگز اتفاق نمیافتد. البته که پذیرفتنش آسان نیست، اما مطمئن باشید اگر از شغلتان دست بکشید، خیلی راحت یکنفر دیگر را بهجای شما مینشانند، یا اگر رابطهتان را با کسی قطع کنید، طرف مقابل بدون شما هم میتواند به زندگی طبیعی خود ادامه دهد.
اعتمادبهنفس: من برنده میشوم
اعتمادبهنفس کاذب: فقط من برنده میشوم
اغلبمان نمیتوانیم درک کنیم که شکست، خالی از موفقیت نیست. بعضیها فکر میکنند اگر فروتنی نشان دهند، یعنی اعتمادبهنفس ندارند. درحالی که اصلا چنین چیزی نیست، بلکه فروتنی یک جهش بزرگ به سمت اعتمادبهنفس است. پس هر وقت در رقابتی شرکت میکنید، یادتان نرود شاید شما بازندهی میدان باشید. با این طرز فکر میتوانید بدون اینکه تسلیم فشارهای روانی شوید به رقابتتان ادامه دهید. در هر صورت، خیلی خوب است که رویکرد مثبت داشته باشید چون کمکتان میکند، اما با مثبتاندیشی بیش از حد فقط خودتان را گول میزنید.
اعتمادبهنفس: او دوستم دارد
اعتمادبهنفس کاذب: او راهی ندارد جز اینکه دوستم داشته باشد، چون نمیتواند به کس دیگری دل ببندد
عشق احساس خوشایندی است که اگر ناشی باشید، فریبتان میدهد. آدمهای ناشی وقتی عاشق میشوند، همهی هوش و حواس خود را میبازند و آن وقت است که کوچکترین حرکتی از سوی طرف مقابل را بهنشانهی دوست داشتن تعبیر میکنند. اما واقعیت این است که اگر طرف مقابل در مورد احساسات شما چیزی نداند، هیچ کدام از حرکاتی را که بهنشانهی عشق تعبیر کردهاید به منظور ابراز علاقه انجام نداده است. مثلا اگر به شما لبخند میزند، شاید صرفا به این دلیل است که از لبخند زدن خوشش میآید. حتی ممکن است با این فکر به خودتان امید دهید که چون خیره و عمیق به من نگاه کرده پس دوستم دارد، غافل از اینکه طرف مقابل فقط داشته به نقطهای از لباستان که توجهاش را جلب کرده نگاه میکرده است. قصدمان این نیست که بگوییم عاشق نشوید، بلکه خیلی هم خوب است که به داشتن شریک زندگی فکر کنید و امیدوار باشید، اما نه اینکه انتظار داشته باشید هر کسی از راه رسید عاشقتان شود و فقط به شما فکر کند.
اعتمادبهنفس: میتوانم با پسانداز کردن، حسابی پولدار شوم
اعتمادبهنفس کاذب: همهی پساندازم را خرج میکنم، چون یکبار بیشتر قرار نیست زندگی کنم
وارِن بافِت، ثروتمند آمریکایی، به کسانی که قصد دارند پولدار شوند، توصیه میکند: «اگر پولتان را صرف خرید وسایلی کنید که به داشتنشان هیچ احتیاجی ندارید، بهزودی مجبور خواهید شد وسایل ضروری زندگیتان را به حراج بگذارید.» با اعتمادبهنفس کاذب در مورد پول خرج کردن بعید نیست که از پادشاهی به گدایی برسید و مجبور شوید پیش دیگران دست دراز کنید. اگر از آن دسته افردی هستید که فکر میکنید همیشه پول برای خرج کردن دارید، سخت در اشتباه هستید. حواستان باشد با اعتمادبهنفس کاذب، خیلی طول نمیکشد که رفاه زندگیتان به فلاکت تبدیل شود. اگر به پولدار شدن فکر میکنید،
اعتمادبهنفس: همهی کتاب را برای امتحان یاد میگیرم
اعتمادبهنفس کاذب: فقط یک فصل از کتاب را برای امتحان یاد میگیرم
همهی ما همکلاسیهایی داشتهایم که وقتی سر جلسهی امتحان حاضر میشدند، ادعا میکردند فقط یک فصل از کتاب را خواندهاند، این در حالی است که هیچ میانبری برای یاد گرفتن منابع امتحانی وجود ندارد، چون همهی فصلهای کتاب مهم هستند.
اعتمادبهنفس: انتقادات دیگران را با آغوش باز میپذیرم و از انتقاداتشان در جهت اصلاح کردن اشکالاتم کمک میگیرم
اعتمادبهنفس کاذب: به انتقادات دیگران هیچ اهمیتی نمیدهم، چون من خودم بهترین هستم
شهامت اخلاقی افراد را میتوان با انتقاد کردن از آنها سنجید. طرز برخورد ما با انتقادات دیگران، شخصیتمان را نشان میدهد. مطمئن باشید اگر انتقادات دیگران را با دید مثبت بنگرید، خیلی به بهتر شدنتان کمک خواهد کرد. اما اگر سعی کنید انتقادات دیگران را نشنوید و خودتان را به کَر بودن بزنید، یعنی آدم مغروری هستید و با این رَویه هرگز در زندگیتان پیشرفت نخواهید کرد.